AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA JAKO ISTOTNY ELEMENT PROFILAKTYKI I LECZENIA ZESPOŁU METABOLICZNEGO

Ilona MIRSKA

Анотація


Istotnym problemem zdrowotnym notowanym wśród dorosłej populacji, ale także coraz częściej u dzieci, jest współistnienie metabolicznych rozpoznań klinicznych, które nieleczone mogą doprowadzić do istotnego pogorszenia stanu zdrowia.
Początki badań nad zaburzeniami metabolicznymi prowadzone były już w XVII w. Od tamtego czasu różne organizacje podawały odmienne kryteria rozpoznania zespołu metabolicznego. Pojęcie to odnosi się do wielu zaburzeń o charakterze metabolicznym, takich jak otyłość, zwłaszcza trzewna, upośledzona tolerancja glukozy, insulinooporność i/lub hiperinsulinemia, dyslipidemia i nadciśnienie tętnicze. Zespół metaboliczny, nazywany również zespołem X, zespołem polimetabolicznym, dawniej –  zespołem insulinoporności oraz zespołem Raevena, jest to zespół powiązanych, współzależnych zaburzeń o charakterze metabolicznym, które istotnie zwiększają ryzyko rozwoju miażdżycy i cukrzycy typu 2 oraz ich powikłań. Do tej pory nie udało się jednoznacznie ustalić patogenezy tego zespołu.

Повний текст:

PDF

Посилання


Alberti KG, Zimmet P, Shaw J., Metabolic syndrome – a new world-wide definition. A Consensus Statement from the International Diabetes Federation, 2006 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16681555/ (dostęp 26.09.2022)

Alberti K. G.M.M, FRCP; Robert H. Eckel, MD, FAHA; Scott M. Grundy, MD, PhD, FAHA; Paul Z. Zimmet, MD, PhD, FRACP; James I. Cleeman, MD; Karen A. Donato, SM; Jean-C harles Fruchart, PharmD, PhD; W. Philip T. James, MD; Catherine M. Loria, PhD, MS, MA, FAHA; Sidney C. Smith, Jr, MD, FAHA, Harmonizing the Metabolic Syndrome A Joint Interim Statement of the International Diabetes Federation Task Force on Epidemiology and Prevention; National Heart, Lung, and Blood Institute; American Heart Association; World Heart Federation; International Atherosclerosis Society; and International Association for the Study of Obesity, 2009 https://www.ahajournals.org/doi/ pdf/10.1161/CIRCULATIONAHA.109.192644, (dostęp 26.09.2022)

Brytek- Matera A., Psychodietetyka (red.), PZWL, 2021r, str. 386

Drygas W., Bielecki W., Kozakiewicz K., Pająk A., Piotrowski W., Tykarski A., Wyrzykowski B., Zdrojewski T., Wieloośrodkowe Ogólnopolskie Badanie Stanu Zdrowia Ludności (WOBASZ II), 2015 https://www.researchgate.net/ publication/284550915_Wieloosrodkowe_Ogolnopolskie_Badanie_Stanu_ Zdrowia_Ludnosci_-_WOBASZ/link/56e9250008aec65cb4603fc8/download (dostęp 26.09.2022)

Kalinowski P., Mianowana M., Zespół metaboliczny, cz.II. Eidemiologia zespołu metabolicznego w Polsce i na świecie, 2016 Journal of Education, Health and Sport, Akademicka Platforma Czasopism, https://apcz.umk.pl/JEHS/article/ view/3497, (dostęp 25.09.2022)

Kramkowska M., Czyżewska K., Zespół metaboliczny – historia, definicje, kontrowersje, Zakład Biologii Chorób Cywilizacyjnych Katedry Chemii i Biochemii Klinicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, 2014 r.

Lapidus L, Bengtsson C, Larsson B, K Pennert, E Rybo, and L Sjöström, Dystrybucja tkanki tłuszczowej i ryzyko chorób sercowo- naczyniowych i zgonu: 12-letnia obserwacja uczestników badania populacyjnego kobiet w Göteborgu w Szwecji, 1984, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC 1443498/, (dostęp 25.09.2022)

Pacholczyk i wsp. The metabolic syndrome. Part I: Definitions and diagnostic criteria for its identification. Epidemiology and relationship with cardiovascular and type 2 diabetes risk, 2008, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18936729/ (dostęp 27.09.2022)

Suligowska K., Gajewska M., Stokwiszewski J., Gaciong Z., Bandosz P., Wojtyniak B., Rutkowski M., Cianciara D., Wyrzykowski B., Zdrojewski T., Niedostateczna wiedza Polaków na temat kryteriów nadciśnienia tętniczego i jego powikłań – wyniki badania NATPOL 2011 https://journals.viamedica.

pl/arterial_hypertension/article/viewFile/39589/27464 (dostęp 27.09.2022)

Taraszewska A., Nadwaga i otyłość u dzieci i młodzieży, NCEŻ, 2021 https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/nadwaga-i-otylosc- wsrod-dzieci- i-mlodziezy (dostęp 27.09.2022)

Tykarski A., Filipiak K. J., Januszewicz A., Litwin M., Narkiewicz K., Prejbisz A., Ostalska- Nowicka D., Widecka K., Kostka- Jeziorny K., (red.) Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym Wytyczne PTNT, 2019 https://nadcisnienietetnicze.pl/sites/scm/ files/2021–02/64385–182698–1-SM.pdf data dostępu 14.12.2021

U.S Department of Health and Human Services, Food and Drugs, Food for Human Consumption,1993 https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/ cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm data dostępu 21.01.2022

Włodarek D., Lange E., Kozłowska L., Głąbska D., Dietoterapia, Pzwl, 2015


Посилання

  • Поки немає зовнішніх посилань.