МОРФОФІЗІОЛОГІЧНІ ПОКАЗНИКИ ФУНКЦІОНАЛЬНОЇ ПІДГОТОВЛЕНОСТІ КАРАТИСТІВ

Любомир ВОВКАНИЧ, Ігор БОГДАН, Антоніна ДУНЕЦЬ-ЛЕСЬКО

Анотація


Стаття базується переважно на аналізі матеріалів сучасної закордонної наукової пе-

ріодики. Проаналізовано особливості тілобудови, складу тіла, фізичної підготовленості, аеробних та анаеробних можливостей, сенсомоторних реакцій представників карате. З’ясовано, що каратисти високого рівня характеризуються вираженими рисами мезоморфії та ектоморфії, добре розвиненим м’язовим компонентом, високою рухомістю кульшового суглоба, підвищеною щільністю (мінеральною густиною) кісткової тканини. Значення такого показника морфофункціональної характеристики спортсменів, як величина жирового компоненту тіла, у визначенні успішності змагальної діяльності каратистів остаточно не встановлено. Для них характерний добрий розвиток грудної клітки та високий рівень показників зовнішнього дихання, які визначаються розвитком дихальної мускулатури та зниженням опору дихальних шляхів. Вірогідно, що показники статичної сили та динамічної сили за великих опорів руху не мають значного впливу на змагальний результат. Можна припустити, що швидкість рухів та імпульс сили за низьких значень опору руху є важливими чинниками, які визначають успішність змагальної діяльності у карате. Не виявлено доказів суттєвого значення максимального споживання кисню для успішної змагальної діяльності, водночас показники потужності систем анаеробного енергозабезпечення у каратистів досягають значних величин і можуть слугувати критеріями оцінювання рівня підготовленості. Виявлене вдосконалення центральних механізмів регуляції постави та рухів спортсмена, а також поліпшення показників швидкості складної реакції та її висока стабільність в умовах втоми у каратистів високої кваліфікації.


Ключові слова


склад тіла, соматотип, зовнішнє дихання, аеробні можливості, анаеробні можливості, сенсомоторні реакції.

Повний текст:

PDF

Посилання


Акопян А. О. Экспресс- оценка уровня функционального резерва тренированности в видах единоборств / А. О. Акопян // Вестник спортивной науки. – 2008. – № 4. – С. 10–12.

Ахматгатин А. А. Оценка функционального состояния высококвалифицированных боксеров по показателям сердечного ритма /А. А. Ахматгатин // Проблемы та перспективы развития спортивных игр и единоборств в высших учебных заведениях : материалы электрон. науч. конф. – Харьков, 2005. – С. 12–14.

Дунець- Лесько А. Аеробні та анаеробні можливості і рівень спеціальної підготовленості спортсменів- каратистів / Антоніна Дунець-Л есько, Любомир Вовканич, Ігор Богдан // Молода спортивна наука України : зб. наук. пр. з галузі фіз. виховання, спорту і здоров’я людини – Львів, 2011. – Вип. 15, т. 1. – С. 80–86.

Дунець- Лесько А. В. Характеристика тренувальних навантажень спортсменів- каратистів / Дунець- Лесько А. В., Вовканич Л. С., Богдан І. О. // Вісник Чернігівського державного педагогічного університету ім. Т. Г. Шевченка. Серія: Пед. науки. Фіз. виховання та спорт. – Чернігів, 2011. – Вип. 86, т. 1. – С. 75–78.

Коробейников Г. В. Физиологические механизмы мобилизации функциональных резервов организма человека при напряженной мышечной деятельности // Физиология человека. – 1995. – Т. 21, № 3. – С. 81–86.

Котельник А. Сучасний стан та проблеми діагностики у професійному боксі / Андрій Котельник, Мирон Савчин, Ярослав Сколоздра // Молода спорт. наук. України. – Львів, 2010. – Вип. 14, т. 1. – С. 160–164.

Морфологічний профіль каратистів версії WKF / Маєвська С., Куцериб Т., Вовканич Л. [та ін.] // Фізична активність, здоров’я і спорт. – 2014. – № 2 (6). – С. 35–43.

Особливості пропорцій тіла та соматотипу представників карате версії WKF / Т. М. Куцериб, Ф. В. Музика, Л. С. Вовканич, М. Я. Гриньків, С. М. Маєвська // Вісник Чернігівського національного педагогічного університету. Серія: Педагогічні науки. Фізичне виховання та спорт. – Чернігів, 2014. – Вип. 118(1). – С. 175–179.

Особливості сенсомоторних реакцій спортсменів різних спортивних спеціалізацій / Любомир Вовканич, Антоніна Дунець- Лесько, Андрій Пенчук, Павло Качмар // Фізична активність, здоров'я і спорт. – 2015. – № 2(20). – C. 17–26.

Павлишин А. Фізичний розвиток спортсменів, що займаються карате версії WKF / Андрій Павлишин, Тетяна Куцериб // Молода спортивна наука України : зб. наук. пр. з галузі фіз. виховання, спорту і здоров’я людини – Львів, 2017. – Вип. 21, т. 1. – С. 25.

Платонов В. Н. Общая теория подготовки спортсменов в олимпийском спорте / В. Н. Платонов. – Київ : Олимпийская литература, 1997. – 583 с.

Характеристика функціонального стану дихальної системи спортсменів різних спеціалізацій / Любомир Вовканич, Антоніна Дунець-Л есько, Павло Качмар, Андрій Пенчук // Спортивна наука України. – 2013. – № 7(58). – С. 41–49.

Шундеев А. А. Многофакторная система оценки в смежных видах единоборств (бокс, кикбоксинг) у спортсменов в возрасте от 10 до 18 лет / А. А. Шундеев // Физическое воспитание студентов творческих специальностей. – 2009. – № 2. – 149–159.

Association between neuromuscular tests and kumite performance on the Brazilian karate national team / H. Roschel, M. Batista, R. Monteiro [et al.] // J. Sports Sci. Med. – 2009. – Vol. 8(I3). – P. 20–24.

Attention in athletes of high and low experienced engaged in different open skill sport / G. Fontani, L. Lodi, A. Felici [et al.] // Percept Motor Skill. – 2006. – Vol. 102. – P. 791–805.

Bussweiler J. Energetics of basic Karate Kata / Jens Bussweiler, Ulrich Hartmann // Eur. J. Appl. Physiol. – 2012. – Vol. 112. – P. 3991–3996.

Differences in corticospinal system activity and reaction response between karate athletes and non-athletes / Fiorenzo Moscatelli, Giovanni Messina, Anna Valenzano [et al.] // Neurol Sci. – 2016. – Vol. 37(12). – P. 1947–1953.

Differences in neuromuscular control between impact and no impact roundhouse kick in athletes of different skill levels / F. Quinzi, V. Camomilla, F. Felici [et al.] / J. Electromyogr. Kinesiol. – 2013. – Vol. 23(1). – P. 140–150.

Effects of different sports on bone density and muscle mass in highly trained athletes / A. Andreoli, M. Monteleone, M. Van Loan [et al.] // Med. Sci. Sports Exerc. – 2000. – Vol. 33(4). – P. 507–511.

Effects of tiredness on visuo-s patial attention processes in elite karate athletes and non-athletes / C. Del Percio, C. Babiloni, F. Infarinato [et al.] // Arch Ital Biol. – 2009. – Vol. 147(1–2). – P. 1–10.

Energetics of karate (kata and kumite techniques) in top-level athletes / Christian Doria, Arsenio Veicsteinas, Eloisa Limonta [et al.] // Eur. J. Appl. Physiol. – 2009. – Vol. 107. – P. 603–610.

Energetics of karate kumite / Ralph Beneke, Thorsten Beyer, Christoph Jachner [et al.] // Eur. J. Appl. Physiol. – 2004. – Vol. 92. – P. 518–523.

Force, reaction time, and precision of Kung Fu strikes / O. P. Neto, R. Bolander, M. T. Pacheco, C. Bir // Percept. Mot. Skills. – 2009. – Vol. 109(1). – P. 295–303.

Francescato M. P. Energy cost and energy sources in karate / M. P. Francescato, T. Talon, P. E. di Prampero // Eur. J. Appl. Physiol. – 1995. – Vol. 71. – P. 355–361.

Fritzschel J. Sports anthropological investigation on somatotype of elite karateka / J. Fritzschel, C. Raschka // Anthropol Anz. – 2007. – Vol. 65 (3). – P. 317–329.

Giampietro M. Anthropometric feature and body composition of young athletes practicing karate at high and medium competitive level / Giampietro M., Pujia A., Bertini I. // Acta Diabetol. – 2003. – Vol. 40, sup. 1. – P. 145–148.

Heart rate and blood lactate responses during taekwondo training and competition / E. Bouhlel, A. Jouini, N. Gmadaa [et al.] // Sci. Sports. – 2006. – Vol. 21. – P. 285–290.

Heart rate, blood lactate responses and rating of perceived exertion to 1,000 punches and 1,000 kicks in collegiate karate practitioners / H. Imamura, Y. Yoshimura, K. Uchida [et al.] // Appl. Hum. Science. – 1997. – Vol. 16(1). – P. 9–13.

Is karate effective in improving postural control? / D. Filingeri, A. Bianco, D. Zangla [et al.] // Archives of Budo. – 2012. – Vol. 8(4). – P. 203–206.

Kinematic and electromyographic analyses of a karate punch / A. M. VencesBrito, M. A. Rodrigues Ferreira, N. Cortes [et al.] // J. Electromyogr Kinesiol. – 2011. – Vol. 21(6). – P. 1023–1029.

Layton C. Reaction+movement-time and sidedness in shotokan karate students / C. Layton // Percept. Motor Skill. – 1993. – Vol. 76. – P. 765–766.

Lehmann G. Untersuchungen zu Komponenten des Ausdauertrainings in Kampfsportarten [Investigations of components of endurance training in fghting events] / G. Lehmann // Leistungssport. – 1996. – Vol. 26(4). – P. 6–11.

Maximal accumulated oxygen deficit and blood responses of ammonia, lactate and pH after anaerobic test: a comparison between international and national elite karate athletes / G. Ravier, B. Dugue, F. Grappe [et al.] // Int. J. Sports Med. – 2006. – Vol. 27(10). – P. 810–817.

Maximal oxygen uptake, body composition and strength of highly competitive and novice karate practitioners / H. Imamura, Y. Yoshimura, K. Uchida [et al.] // Appl. Human Science. – 1998. – Vol. 17(5). – P. 215–218.

Moria S. Reaction times and anticipatory skills of karate athletes / Shuji Moria, Yoshio Ohtani, Kuniyasu Imanaka // Human Movement Science. – 2002. – Vol. 21. – P. 213–230.

Neuromuscular control adaptations in elite athletes: the case of top level karateka / P. Sbriccoli, V. Camomilla, A. Di Mario [et al.] // Eur J Appl Physiol. – 2010. – Vol. 108(6). – P 1269–1280.

New Records in Human Power / T. Haugen, G. Paulsen, S. Seiler, Ø. Sandbakk // Int. J. Sports Physiol. Perform. – 2018. – Vol. 13(6). – P. 678–686.

Perceptual and Motor Performance of Combat-S port Athletes Differs According to Specific Demands of the Discipline / Wei-Y ing Chen, Sheng K. Wu, Tai-Fen Song [et al.] // Percept. Mot. Skills – 2017. – Vol. 124(1). – P. 293–313.

Physical and Physiological Profile of Elite Karate Athletes / Helmi Chaabe`ne, Youne´s Hachana, Emerson Franchini [et al.] // Sports Med. – 2012. – Vol. 42(10). – P. 829–843.

Physiological responses to karate specific activities / H. Chaabènea, d, E. Franchini, S. Sterkowiczc [et al.] // Science and Sport. – 2015. – Vol. 30 (4). – P. 179–187.

Physiological profles of male and female taekwondo (ITF) black belts / J. Heller, T. Peric, R. Dlouhá [et al.] // J. Sports Sci. – 1998. – Vol. 16. – P. 243–249.

Physiological Responses and Performance Analysis Difference between Official and Simulated Karate Combat Conditions / Helmi Chaabène, Bessem Mkaouer, Emerson Franchini [et al.] // Asian J. Sports Med. – 2014. – Vol. 5(1). – P. 21–29.

Physiological responses of simulated karate sparring matches in young men and boys / K. Iide, H. Imamura, Y. Yoshimura [et al.] // J. Strength Cond. Res. – 2008. – Vol. 22 (3). – P. 839–844.

Popadic G. J. Z. Maximal anaerobic power test in athletes of different sport disciplines / Gacesa J. Z. Popadic, O. F. Barak, N. G. Grujic // Strength Cond. Res. – 2009. – Vol. 23(3). – P. 751–755.

Pozo J. Execution time, kinetics, and kinematics of the maegeri kick: comparison of national and international standard karate athletes / J. Pozo, G. Bastien, F. Dierick // J. Sports Sci. – 2011. – Vol. 29(14). – P. 1553–1561.

Probst M. M. A comparison of lower body flexibility, strength, and knee stability between karate athletes and active controls / M. M. Probst, R. Fletcher, D. S. Seelig // J. Strength Cond. Res. – 2007. – Vol. 21(2). – P. 451–455.

Ravier G. Application of force- velocity cycle ergometer test and vertical jump tests in the functional assessment of karate competitor / G. Ravier, F. Grappe, J. D. Rouillon // J. Sports Med. Phys. Fit. – 2004. – Vol. 44(4). – P. 349–355.

Reliability and construct validity of the karate- specific aerobic test / H. Chaabene, Y. Hachana, E. Franchini [et al.] // J. Strength. Cond. Res. – 2012. – Vol. 26(12). – P. 3454–3460.

Sant’ Ana J. Variáveis Fisiológicas Identificadas em Teste Progressivo Específico para Taekwondo / Jader Sant’ Ana, Juliano Fernandes da Silva, Luiz Guilherme Antonacci Guglielmo // Motriz. Revista de Educação Física. – 2009. – Vol. 15. – N 3. – P. 611–620.

Skeletal status assessed by quantitative ultrasound at the hand phalanges in karate training males / B. Drozdzowska, U. Munzer, P. Adamczyk [et al.] // Ultrasound Med. Biol. – 2011. – Vol. 37(2). – P. 214–219.

Sterkowicz-P rzybycien K. L. Body composition and somatotype of the top Polish male karate contestants / K. L. Sterkowicz- Przybycien // Biol Sport. – 2010. – Vol. 27. – P. 195–201.

The Neuromuscular Qualities of Higher and Lower-L evel Mixed Martial Arts Competitors / L. P. James, E. M. Beckman, V. G. Kelly, G. G. Haff // J. Sports Physiol. Perform. – 2017. – Vol. 12(5). – P. 612–620.

Time–Motion Analysis and Physiological Responses to Karate Official Combat Sessions: Is There a Difference Between Winners and Defeated Karatekas? / Helmi Chaabène, Emerson Franchini, Bianca Miarka [et al.] // International Journal of Sports Physiology and Performance. 2014. – Vol. 9. – P. 302–308.

Time-motion, tactical and technical analysis in top-level karatekas according to gender, match outcome and weight categories / Montassar Tabben, Jeremy Coquart, Helmi Chaabène [et al.] // J. Sports Sciences. – 2015. – Vol. 33(8). – P. 841–849.

Towards a Determination of the Physiological Characteristics Distinguishing Successful Mixed Martial Arts Athletes: A Systematic Review of Combat Sport Literature / Lachlan P. James, G. Gregory Haff, Vincent G. Kelly [et al.] // Sports Med. – 2016. – Vol. 46(10). – P. 1525–1551.

Williams A. M. Anxiety, expertise and visual search strategy in karate / A. M. Williams, D. Elliott // J. Sport. Exerc. Psycho. – 1999. – Vol. 21. – P. 362–375.

Zehr E. P. Ballistic movement performance in karate athletes / E. P. Zehr, D. G. Sale, J. J. Dowling // Med. Sci. Sports Exerc. – 1997. – Vol. 29 (10). – P. 1366–1373.


Посилання

  • Поки немає зовнішніх посилань.